TÔ
NGUYỆT Đ̀NH (1920-1988)
Nguyễn Văn Sâm
Tên thật là Nguyễn Bảo Hóa, ngoài bút hiệu Tô
Nguyệt Đ́nh ông c̣n kư nhiều bút hiệu khác mà Tiêu Kim
Thủy là một. Ông sinh ngày 1 tháng 10 năm l920 tại làng
Phước Lễ, tỉnh Bà Rịa, mất ngày 17 tháng 05
năm 1988, hầu hết thời gian ông sinh sống
đều là làm báo viết báo.
Thuở
c̣n trẻ yêu quí sách vở cho nên ông vừa mở cửa
hàng bán sách báo ở quê nhà, vừa cộng tác viết tin
địa phương cho các báo Tin Điển, Ánh Sánh,
Việt Thanh, Việt Báo … tại Sàig̣n.
Từ
năm 1955, ông lên Sàig̣n tiếp tục cộng tác với
một số tờ báo tại đây và sống bằng
nghề viết lách cho đến cuối đời,
năm 1988.
Các tác
phẩm chính:
a. Sáng tác:
- Ải Chi Lăng
(truyện ngắn, Việt Bút, 1947)
- Bóng giai nhơn (truyện ngắn, Đoàn Kết,
1948)
- Mị Lan Hương
(tiểu thuyết, Tấn Phát, 1950)
- Bộ áo cà sa nhuộm máu
(tiểu thuyết, Tấn Phát, 1952)
- Chàng đi theo nước
(tiểu thuyết, Tấn Phát, 1953)
- Bức địa
đồ máu (tiểu thuyết, 1952)
- Tiếp Bội (tiểu
thuyết, Lá Dâu, 1957)
- Mía sâu có đốt
(tiểu thuyết, chung với Trang Thế Hy, Lá Dâu, 1957)
b. Biên khảo:
- Nam Bộ
chiến sử (Lửa Sống, 1949)
- Phạm Hồng Thái
(Sống Mới, 1957)
- Tàn phá Cổ Am (Tấn
Phát, 1958)
- Việt Nam 25 năm máu
lửa (Khai Trí, 1971, chưa kịp xuất bản)
Lời
giới thiệu
Trong giai đoạn văn
chương tranh đấu chống Pháp của Nam Bộ
1945-1954, Tiêu Kim Thủy nổi danh với quyển sử có
tính cách đấu tranh nhiều hơn sử tính là Nam
Bộ Chiến Sử, tiểu thuyết Bộ Áo Cà Sa
Nhuộm Máu của ông cũng vậy, đáp ứng cho giai
đoạn văn chương thời đó hơn là giá
trị nội tại của nó.
Tiếp Bội là t́nh trạng kéo dài
không cần thiết của một giai đoạn văn
học đă đổi chiều với sự ra
đời của hiệp định Genève, kéo theo sinh
hoạt viết lách mang một sinh thái khác của những
nhà văn miền Bắc mới di cư vào Nam mà nổi bật
nhứt là những cây bút của nhóm Sáng Tạo và nhóm Quan
Điểm. Tiếp Bội, Mía Sâu Có Đốt v́ vậy có vẽ lạc điệu và
lỗi thời khi được xuất bản.
Nếu Tiếp Bội được
viết và in trước đó 10 năm như Người
Yêu Nước của Thẩm Thệ Hà th́ chắn chắn
nó sẽ được đón nhận cách khác, không
phải hờ hững như khi được xuất
bản.
Nh́n chung, tác phẩm được tác
giả viết với tâm huyết,
gói ghém một cách thế đấu tranh và tŕnh bày
được nguyên ủy v́ sao phải đấu tranh
để chống thực dân Pháp. Nhưng năm 1957, t́nh
h́nh đă đổi khác, người ta không c̣n đặt
chuyện tranh đấu lên
hàng đầu nữa mà đặt vấn đề theo ai hay tranh đấu
như thế nào, để làm ǵ.. lên hàng đầu.
Trước sự thay đổi
của chánh trị và văn nghệ, Tiếp Bội nói
riêng, và tác phẩm của những nhà văn nổi
tiếng trước đó độ 10 năm nói chung
bổng nhiên đi vào trường hợp ḥn đá ném
xuống không tạo được một gợn sóng nào
trên mặt hồ. Tiếc thay!
Tiếp Bội chỉ c̣n giá trị
ghi nhận được một vài h́nh ảnh của
Sàig̣n xưa hơn là giá trị của
quyển truyện.